Zaryzykuję stwierdzenie, że słyszałeś, choćby z głośnych przekazów medialnych o osobie, która została niesłusznie skazana wyrokiem karnym. Z pewnością nie wytłumaczę tu przyczyn tych przypadków, ale za to wyjaśnię, co może uzyskać osoba, która została niesłusznie skazana przez Sąd.
Rekompensata za błędy w postępowaniu karnym
Jeżeli zostałeś niesłusznie skazany, to niewątpliwie współcześnie standardem są rozwiązania zapewniające rekompensatę od państwa. W naszym prawie instytucja odszkodowania za niesłuszne skazanie przewidziana jest w przepisach kodeksu postępowania karnego.
Zgodnie z art. 552 kodeksu postępowania karnego:
„§ 1. Oskarżonemu, który w wyniku wznowienia postępowania lub kasacji został uniewinniony, lub skazany na łagodniejszą karę, służy od Skarbu Państwa odszkodowanie za poniesioną szkodę oraz zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, wynikłe z wykonania względem niego w całości lub w części kary, której nie powinien był ponieść.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się także, jeżeli po uchyleniu skazującego orzeczenia postępowanie umorzono wskutek okoliczności, których nie uwzględniono we wcześniejszym postępowaniu
Kto i kiedy może ubiegać się o odszkodowanie za niesłuszne skazanie?
Przede wszystkim o odszkodowanie za niesłuszne skazanie możesz ubiegać się sam, jeżeli zostałeś skazany. Chodzi zatem o sytuację, w której prawomocnym wyrokiem sądu karnego zostałeś uznany za winnego popełnienia przestępstwa. Została zatem orzeczona wobec Ciebie kara. Chodzi o każdy rodzaj kary, także o charakterze nieizolacyjnym. Co ważne, tak orzeczoną karę następnie wykonano w całości lub w części.
Jeżeli masz wątpliwości, czy orzeczono wobec ciebie karę, czy środek karny, wyjaśniam, że karami według kodeksu karnego są:
- grzywna,
- ograniczenie wolności,
- pozbawienie wolności,
- 25 lat pozbawienia wolności,
- dożywotnie pozbawienie wolności.
Bezsprzecznie, abyś mógł uzyskać odszkodowanie i zadośćuczynienie, to musi zostać złożona kasacja lub wniosek o wznowienia postępowania.
Pierwotny wyrok musi zostać zatem zmieniony w taki sposób, że skazany zostanie uniewinniony bądź orzeczona kara została zmieniona na karę łagodniejszą.
Dla wyjaśnienia, kara łagodniejsza to kara w mniejszym wymiarze lub kara łagodniejszego rodzaju np. karę grzywny w miejsce kary pozbawienia wolności.
Z pewnością, możliwość ubiegania się o odszkodowanie za niesłuszne skazanie otwiera także umorzenie postępowania karnego, na skutek okoliczności nieuwzględnionych we wcześniejszym postępowaniu.
