Wypada zacząć od tego, że każde dziecko ma prawo do obojga rodziców. Ważnym aktem prawnym regulującym tę kwestię jest Konwencja o Prawach Dziecka. Polska ratyfikowała Konwencję w 1991 r. Kiedy pomiędzy rodzicami dochodzi do konfliktów, podmiotowość dziecka często schodzi na dalszy plan. Rodzice przestają szanować prawo dziecka do kontaktów z drugim rodzicem.
Czym w świetle prawa są kontakty z dzieckiem?
Prawo do kontaktów dziecka z rodzicami jest niezależne od władzy rodzicielskiej. Utrzymywanie kontaktów między dzieckiem a jego rodzicami jest ich wspólnym uprawnieniem. Jest także obowiązkiem rodziców. Odebranie tego prawa powinno następować wyjątkowo. Dobro każdego dziecka jest nadrzędną wartością. Objęte jest szczególną ochroną w sprawach rozpatrywanych na gruncie prawa rodzinnego.
Zgodnie z art. 113 § 2 k.r.o kontakty z dzieckiem obejmują w szczególności:
- przebywanie z dzieckiem,
- odwiedziny, spotkania,
- zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu
- bezpośrednie porozumiewanie się,
- utrzymywanie korespondencji,
- porozumiewanie się na odległość (np. rozmowy telefoniczne),
- korzystanie komunikacji elektronicznej (np. wideo rozmowy).
Sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem rodzice powinni określać wspólnie. Kluczowe dla dobra dziecka jest zatem porozumienie rodziców. Rodzice powinni uwzględniać także wolę i rozsądne życzenia dziecka.
Dopiero przy braku porozumienia kwestię kontaktów rozstrzyga Sąd opiekuńczy. Ingerencja Sądu w kontakty rodzica z dzieckiem powinna być zawsze ostatecznością.
Prawo i obowiązek utrzymywania kontaktów z dzieckiem mają także osoby bliskie. Chodzi o relacje dziecka z rodzeństwem, dziadkami, powinowatymi w linii prostej. Inne osoby, jeśli sprawowały przez dłuższy czas pieczę nad dzieckiem. Stanowi o tym art. 113 6 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Wniosek o zabezpieczenie kontaktów z dzieckiem
Wniosek o zabezpieczenie kontaktów może być częścią pisma wszczynającego sprawę. Możesz go złożyć też przed wszczęciem postępowania. A także w trakcie toczącego się już procesu.
Sąd Okręgowy zabezpiecza kontakty w trakcie procesu rozwodowego. Sąd Rejonowy Wydział Rodzinnych i Nieletnich w pozostałych sprawach rodzinnych.
We wniosku zabezpieczenie kontaktów z dzieckiem należy oznaczyć:
- Sąd, do którego pismo kierujesz
- Strony postępowania
- Rodzaj pisma
- Sposób zabezpieczenia kontaktów
- Uzasadnienie i umotywowanie wniosku
Postępowanie o ustalenie albo zmianę kontaktów może zostać wszczęte z urzędu.
Wniosek podlega opłacie sądowej w wysokości 100,00 zł.
Podstawa prawna wniosku o zabezpieczenie kontaktów
Podstawę prawną wniosku o udzielenie zabezpieczenia kontaktów z dzieckiem stanowią:
- art. 730 § 2 k.p.c. – Sąd może udzielić zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania lub w jego toku.
- art. 732 k.p.c. zabezpieczenie udzielane jest na wniosek, a w wypadkach, w których postępowanie może być wszczęte z urzędu – także z urzędu.
- art. 755 k.p.c. jeżeli przedmiotem zabezpieczenia nie jest roszczenie pieniężne, sąd udziela zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni.
Warto też widzieć, że zgodnie z:
- art. 742 § 1 k.p.c. obowiązany może w każdym czasie żądać uchylenia lub zmiany prawomocnego postanowienia, którym udzielono zabezpieczenia
Postępowanie w sprawie zabezpieczenia kontaktów z dzieckiem
Sąd orzeka o zabezpieczeniu kontaktów co do zasady po przeprowadzeniu rozprawy. Na posiedzeniu niejawnym jedynie w wypadku niecierpiącym zwłoki.
Sąd w postanowieniu o udzieleniu zabezpieczenia wskazuje określone obowiązki. Za ich naruszenie może zagrozić nakazaniem zapłaty określonej sumy pieniężnej.
Udzielenie zabezpieczenia może polegać również na uregulowaniu sposobu roztoczenia pieczy nad małoletnim dzieckiem. Sąd może orzec, że dziecko będzie mieszkać z każdym z rodziców w powtarzających się okresach.
Postanowienie o zabezpieczeniu kontaktów jest wydawane na czas trwania procesu. Orzeczenie takie jest natychmiast wykonalne. Jednakże przysługuje Ci zażalenie od wydanego postanowienia Sądu.
