Co to znaczy zadośćuczynienie? Wyobraź sobie, że jedziesz ulicą. Nagle z podporządkowanej wyskakuje auto. Hamujesz ostro, ale już za późno. Dochodzi do zderzenia. Masz uszkodzony kręgosłup. Czeka Cię długie leczenie i rehabilitacja. Nie możesz pracować. Poruszasz się z trudem. Codziennie przeżywasz silny ból i stres. Cierpisz. Czy możesz domagać się rekompensaty za sytuację, w jakiej się znalazłeś? Tak. Temu właśnie służy zadośćuczynienie.
Co to jest zadośćuczynienie?
Zadośćuczynienie to rekompensata finansowa. Można się go domagać, jeżeli na skutek nieszczęśliwego wydarzenia poniosłeś szkodę niemajątkową. Jest to szkoda związana z twoim zdrowiem fizycznym lub psychicznym.
Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę i cierpienie fizyczne oraz psychiczne przysługuje nam, gdy padliśmy ofiarą wydarzeń losowych np.:
- wypadek;
- katastrofa;
- nagła śmierć bliskiej osoby;
jak i działań łamiących prawo np.:
- gwałt,
- pobicie,
- zastraszanie.
Podstawa prawna tego świadczenia to przepisy Kodeksu cywilnego – art. 445 k.c., art. 446 § 4 k.c. oraz art. 448 k.c. Zgodnie z nimi sąd może orzec na rzecz poszkodowanego pieniężną rekompensatę za poniesioną krzywdę. Za wypłatę zadośćuczynienia odpowiada sprawca krzywdy bądź ubezpieczyciel.
Zadośćuczynienie a odszkodowanie
Często osoby pokrzywdzone nie wiedzą, że zadośćuczynienie to nie to samo, co odszkodowanie i używają tych terminów wymiennie. Jednak odszkodowanie i zadośćuczynienie to dwa różne rodzaje świadczeń finansowych.
Odszkodowanie przysługuje wtedy, gdy poniesiona została szkoda materialna. Zadaniem odszkodowania jest pokrycie naprawy uszkodzonego samochodu oraz kosztów leczenia. Zadośćuczynienie pełni inną funkcję. Ma zrekompensować straty związane ze zdrowiem fizycznym i psychicznym.
Warto pamiętać, że możemy ubiegać się zarówno o odszkodowanie, jak i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę i cierpienie fizyczne oraz psychiczne.
Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę – kiedy przysługuje?
Jakie rodzaje krzywd stanowią podstawę do ubiegania się o zadośćuczynienie?
Są to wszelkie ograniczenia związane ze zdrowiem fizycznym:
- kalectwo,
- oszpecenie,
- ograniczenia ruchowe,
- niemożność wykonywania określonych czynności,
- ciężkie i długotrwałe leczenie,
- rehabilitacja,
- ból fizyczny.
Istnieje także zadośćuczynienie za stres i inne negatywne przeżycia. Obejmuje następstwa psychiczne związane z przeżytą traumą – obniżone samopoczucie, stany depresyjne czy lęki.
Zadośćuczynienie za krzywdę — jak je uzyskać?
Zadośćuczynienie obejmuje wyłącznie osobą pokrzywdzoną i tylko ona może ubiegać się o jej wypłacenie. W przypadku śmierci poszkodowanego zadośćuczynienie może zostać wypłacone spadkobiercy (np. małżonkowi).
Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę ma złagodzić (jak tylko to możliwe) cierpienia fizyczne i psychiczne poszkodowanego. Sąd rozpatruje wszystkie następstwa, jakie występują zarówno natychmiast po zdarzeniu, jak i te, które prawdopodobnie wystąpią w przyszłości.
Zadośćuczynienie wypłacane jest jednorazowo. Prawo przewiduje jednak tzw. odpowiedzialność na przyszłość. Oznacza to, że będzie można ubiegać się o dalsze świadczenie, jeżeli pojawią się inne skutki zdarzenia w przyszłości.
Zadośćuczynienie – jak ustalana jest wysokość?
Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę nie jest świadczeniem obowiązkowym. To sąd orzeka o konieczności wypłacenia zadośćuczynienia, bada wielkość doznanych krzywd oraz określa wysokość świadczenia.
Jakie czynniki bierze pod uwagę sąd, ustalając wysokość zadośćuczynienia?
- rodzaj i charakter cierpień fizycznych,
- długotrwałość (nieodwracalność) krzywdy,
- wpływ krzywdy na życie zawodowe i prywatne poszkodowanego,
- wiek poszkodowanego.
Zadośćuczynienie za krzywdę – lepiej ze specjalistą
Droga do uzyskania zadośćuczynienia nie zawsze jest prosta. Wielu poszkodowanych w ogóle nie wie, że o takie świadczenie może się starać. Także zebranie materiału dowodowego w związku z poniesioną krzywdą czy zredagowanie potrzebnych pism bywa kłopotliwe.
Dlatego zawsze warto sięgnąć po fachowe wsparcie prawne adwokatów naszej kancelarii. Zobacz, jak możemy Ci pomóc w uzyskaniu odszkodowania i zadośćuczynienia.
