Polisolokaty przez długi czas były oferowane jako bezpieczny produkt finansowy gwarantujący pewny zysk. Niestety, w wielu wypadkach klienci, którzy postanowili wypłacić swoje pieniądze przed zakończeniem umowy, zostali zmuszeni do wniesienia opłaty likwidacyjnej stanowiącej nawet 100% zainwestowanej sumy. Co należy zrobić, aby odzyskać utracone oszczędności?
Czym są polisy lokacyjne?
Polisy lokacyjne (potocznie określane jako polisolokaty) to rodzaj produktu finansowego “2 w 1”. Łączy ona w sobie cechy dwóch produktów finansowych: lokaty bankowej i ubezpieczenia. Klient, który podpisuje umowę o polisolokatę, zobowiązuje się do comiesięcznych wpłat swojego kapitału, a jednocześnie zyskuje ubezpieczenie na życie i dożycie. Jeszcze do niedawna zabieg ten miał na celu zwolnienie zgromadzonych oszczędności od podatku Belki, którym są objęte tradycyjne lokaty. Wraz z początkiem 2015 roku na polisy lokacyjne nałożono 19% podatek od dochodów kapitałowych, co znacznie obniżyło ich atrakcyjność.
Przywiązanie do polisy
Opodatkowanie polisolokat to nie jedyny czynnik, który zadecydował o mało przychylnym stosunku klientów do polis lokacyjnych. W wielu przypadkach osoby inwestujące fundusze w polisolokaty nie były zadowolone z osiąganych zysków. W momencie, gdy decydowały się zerwać umowę przed wyznaczonym terminem, musiały ponieść tzw. opłatę likwidacyjną, która nierzadko wynosiła nawet 100% zgromadzonego kapitału. W konsekwencji klienci mieli wybór – albo dalej wpłacać składki, albo zrezygnować z polisy, tracąc w ten sposób niemalże wszystkie oszczędności. Warto mieć na uwadze, że w większości przypadków żądanie od klientów wnoszenia opłaty likwidacyjnej było działaniem bezprawnym.
Postępowanie sądowe czy ugoda?
Teoretycznie klienci, którzy utracili pieniądze z polis inwestycyjnych (poprzez wniesienie opłaty likwidacyjnej), mogą się ubiegać o ugodę z towarzystwem ubezpieczeniowym. W praktyce ubezpieczyciele niechętnie decydują się na takie rozwiązanie, dlatego skuteczniejszym sposobem na odzyskanie zgromadzonego kapitału jest wszczęcie postępowania sądowego.
Wsparcie profesjonalnej kancelarii adwokackiej wydaje się niezbędne, biorąc pod uwagę, że stroną pozwaną jest zazwyczaj gigantyczna firma ubezpieczeniowa.
Stanowisko UOKiK w sprawie opłat likwidacyjnych
Podstawowe pytanie, jakie zadają sobie klienci, którzy zdecydowali się na przedterminowe zerwanie umowy o polisolokatę i zapłacenie opłaty likwidacyjnej, dotyczy szans na wygranie procesu. Orzecznictwo sądowe pokazuje, że jest to możliwe.
Argumentów do walki z nieuczciwymi towarzystwami ubezpieczeniowymi dostarcza również Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. W 2014 roku UOKiK nałożył kary finansowe o łącznej wartości 50 mln zł. na cztery instytucje finansowe, które zajmowały się sprzedażą polisolokat, uznając, że naruszyły one zbiorowe interesy konsumentów. Dodatkowo Urząd rekomenduje, aby powoływać się na wydane przez niego oświadczenia w sprawach o odzyskiwanie opłat likwidacyjnych.
Dochodzenie zwrotu opłaty likwidacyjnej
W związku z tym, że każda umowa o polisolokatę jest inna, a towarzystwa ubezpieczeniowe nierzadko stosowały zapisy umowne niezgodne z prawem, jest to często punkt wyjścia dochodzenia dalszych roszczeń. Klienci, którzy chcą domagać się swoich praw na drodze sądowej, powinni przygotować na spotkanie z adwokatem następujące dokumenty:
- umowę o polisolokatę,
- dokument zawierający kwotę wyznaczoną do wypłacenia po zerwaniu umowy o polisę lokacyjną,
- korespondencję z bankiem lub towarzystwem ubezpieczeniowym (w zależności od tego, czy była prowadzona).
Adwokat po przeanalizowaniu dokumentów oceni szanse na odzyskanie zgromadzonego kapitału, być może będzie się również starał wystąpić o ugodę. Jeżeli sprawa trafi do sądu, profesjonalny prawnik zapewni wsparcie merytoryczne oraz fachową pomoc w dopełnieniu wszystkich niezbędnych procedur.
Warto również mieć na uwadze, że wiele instytucji finansowych oferowało polisolokaty dziesiątkom, a nawet setkom klientów, co może być podstawą do wniesienia pozwu zbiorowego.
Zmiany prawne dotyczące polisolokat
Od stycznia 2016 roku obowiązują przepisy znowelizowanej Ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Celem wprowadzonych zmian jest ochrona konsumentów posiadających tzw. polisolokaty.
Zgodnie z nowym prawem klienci mogą odstąpić od umowy w ciągu 60 dni od daty otrzymania informacji na temat rocznych zysków osiągniętych z polisy inwestycyjnej. Ustawa reguluje również wysokość opłaty likwidacyjnej za przedterminowe zerwanie umowy o polisolokatę, która obecnie nie może przekroczyć 4% sumy wpłaconych składek.
