Stalking: na czym polega, jak przebiega sprawa o stalking i gdzie zgłosić uporczywe nękanie?

Adwokat Wrocław 9 Porady prawne prawo karne 9 Stalking: na czym polega, jak przebiega sprawa o stalking i gdzie zgłosić uporczywe nękanie?

utworzone przez | lis 21, 2024 | Porady prawne prawo karne

Czy kiedykolwiek czułeś się obserwowany, choć nikogo nie było w pobliżu? A może otrzymujesz wiadomości od kogoś, kto nie chce przestać się kontaktować pomimo twojej wyraźnej prośby o spokój? Niezależnie od sytuacji, stalking to problem poważniejszy niż mogłoby się wydawać. To bardziej niż tylko irytujące wiadomości czy niespodziewane wizyty – to naruszenie twojej prywatności i poczucia bezpieczeństwa. W Polsce prawo chroni przed takim zachowaniem, dając ci możliwość podjęcia działań prawnych przeciwko prześladowcy. Dowiedz się więcej o tym, kiedy i jak możesz skutecznie oskarżyć o nękanie. Jakie kroki należy podjąć, by odzyskać spokój. 

Czym jest stalking – art. 190a kodeku karnego

Stalking to termin, który opisuje uporczywe, niechciane i często agresywne zachowanie jednej osoby wobec innej. Takie zachowanie ma na celu wywołanie u tej osoby poczucia zagrożenia, lęku lub niepokoju. Osoby, które doświadczają stalkingu, boją się o swojego bezpieczeństwa.

Stalkerzy mogą stosować różne metody, aby prześladować swoje ofiary. Warto zrozumieć, że stalking nie ogranicza się jedynie do bezpośredniego kontaktu fizycznego. Współczesna technologia umożliwia sprawcom używanie mediów społecznościowych oraz innych narzędzi online do nękania swoich ofiar. Uporczywe nękanie obejmuje zazwyczaj wysyłanie licznych wiadomości tekstowych czy e-maili, wykonywanie niechcianych telefonów, śledzenie pokrzywdzonego. Dla osób pokrzywdzonych ważne jest szybkie podjęcie kroków prawnych, celem ochrony ich praw. 

Prawo polskie dokładnie określa, jak przebiega sprawa o stalking i jakie kary grożą za ten czyn. Zgodnie z art. 190a Kodeksu karnego, uporczywe nękanie może prowadzić do pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. Jeżeli następstwem nękania jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 15. Stanowi o tym art 190a §  3 k.k.

Trzeba zaznaczyć, że nie każda forma kontaktu ze strony innej osoby musi oznaczać stalking. Kluczowe są tu intencje sprawcy oraz jego wpływ na życie ofiary. Jeżeli u osoby pokrzywdzonej pojawia się strach, poczucie zagrożenia, nerwowość, bezsenność, koszmary, to można mówić o przestępstwie stalkingu. Zachowanie sprawcy musi też cechować pewna ciągłość i powtarzalność. Według statystyk nękanie trwa od kilku miesięcy do około półtora roku. Co ważne, osoba pokrzywdzona informuję sprawcę, że nie chce z nim kontaktu. Prosi, aby zostawił ją w spokoju. Nie wchodzi z nim w interakcje. 

Zatem stalking to więcej niż tylko irytacja czy dyskomfort. To realne zagrożenie dla życia prywatnego i emocjonalnego.  

Jak rozpoznać przestępstwo stalkingu ?

Stalking to przestępstwo, które może przybierać różne formy nękania i prześladowania. Jego ofiary często doświadczają uporczywego nękania w wielu aspektach swojego życia. Warto zaznaczyć, że nie chodzi jedynie o obsesyjne zachowania w kontekście relacji osobistych, czyli byłych partnerów czy niespełnionej miłości. Zjawisko to może występować również w innych kontekstach, np. w miejscu pracy czy w relacjach między znajomymi lub obcymi osobami.

Stalking to szereg niepokojących i natarczywych działań, które w dłuższym czasie wywołują u ofiary stres, strach i poczucie bezsilności. Oto niektóre przykłady zachowań, które mogą świadczyć o tym, że mamy do czynienia ze stalkingiem:

  • Śledzenie – najardziej powszechny rodzaj stalkingu. Sprawca celowo pojawia się w miejscach odwiedzanych przez pokrzywdzonego. Może to być szkoła, miejsce pracy czy nawet dom.
  • Pojawianie się w miejscu pracy i w domu – stalkerzy wielokrotnie odwiedzają miejsce pracy ofiary, jej dom lub inne miejsca. Pojawiają się, w celu „niespodziewanego” spotkania.
  • Ciągłe dzwonienie lub wysyłanie wiadomości – dzieje się to o różnych porach dnia i nocy. Zakłócają spokój ofiary i wpływają na jej codzienne życie. Te działania mogą mieć tragiczne skutki dla zdrowia psychicznego pokrzywdzonego.
  • Cyberstalking – inwazja na prywatność w internecie. Forma nękania za pomocą narzędzi internetowych i mediów społecznościowych. Obejmuje nieustanne monitorowanie działań ofiary w mediach społecznościowych. Szpiegowanie jej online, niechciane i natarczywe próby kontaktu przez Internet.
  • Groźby i zastraszanie – obejmuje groźby fizyczne i emocjonalne
  • Niszczenie mienia – świadomie uszkadza rzeczy należące do swojej ofiary 
  • Zbieranie informacji o ofierze – sprawdzanie profili w Internecie, podsłuchiwanie rozmów,
  • Wysyłanie prezentów lub innych rzeczy bez zgody

Jak widzisz, form stalkingu może być wiele. Mają one jeden wspólny mianownik. Intencją sprawcy jest kontrolowanie życia ofiary. Wywoływanie u niej poczucia zagrożenia poprzez nieustanne naruszanie prywatności i bezpieczeństwa emocjonalnego.

Jak chronić się przed stalkingiem ?

Stalking to bardzo poważne i niebezpieczne zjawisko. Może prowadzić do silnego stresu, zaburzeń emocjonalnych, a w najgorszym przypadku do zagrożenia zdrowia i życia. Jeśli jesteś ofiarą stalkingu, oto kilka kroków, które warto podjąć:

  • Zgłoś stalking odpowiednim służbom: stalking jest przestępstwem, a ofiary mają prawo do ochrony.
  • Zabezpiecz swoje dane: zmień hasła do swoich kont w Internecie. Zaktualizuj ustawienia prywatności w mediach społecznościowych. Upewnij się, że tylko zaufane osoby mają dostęp do twoich danych osobowych i treści publikowanych w sieci. Unikaj udostępniania informacji o swoim miejscu pobytu lub planach na przyszłość.
  • Rozmawiaj z bliskimi osobami: dzielenie się swoimi niepokojami z rodziną czy przyjaciółmi może zwiększyć poczucie bezpieczeństwa oraz dostarczyć wsparcia emocjonalnego. Osoby z bliskiego otoczenia mogą pomóc w monitorowaniu sytuacji. 
  • Unikaj kontaktu ze stalkerem: nie reaguj na próby kontaktu, nie podejmuj rozmów z osobą, która cię nęka. Jeśli to możliwe, blokuj ją w mediach społecznościowych, zmień numer telefonu
  • Zbieraj dowody: nawet jeśli jeszcze nie jesteś pewien intencji danej osoby – warto dokumentować wszelkie kontakty budzące podejrzenia. Mogą one okazać pomocne przy zgłoszeniu przestępstwa organom ścigania 
  • Skontaktuj się z psychologiem: udzieli wsparcia emocjonalnego, pomoże poradzić sobie z zaistniałą sytuacją
  • Skontaktuj się z adwokatem: pomoże ocenić sytuację, doradzi najlepsze strategie działania, 

Kiedy można oskarżyć o nękanie ?

Stalking to poważne i szkodliwe zachowanie, które może dotknąć każdego z nas. Może przejawiać się na wiele różnych sposobów, od fizycznego śledzenia po cybernękanie. Ważne jest, by być świadomym, jakie zachowania są nieakceptowalne. Jak radzić sobie w sytuacji, gdy stajemy się ofiarą stalkera. Warto pamiętać, że stalking jest przestępstwem, a ofiary mają prawo do ochrony i pomocy. 

Zgodnie art. 190a § 1 kodeku karnego odpowiedzialności karnej podlega ten:

– kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby dla niej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność.

Przez nękanie rozumie się zatem wielokrotne i powtarzające się prześladowania. Ich celem jest udręczenie, utrapienie, dokuczenie lub niepokojenie pokrzywdzonego. Może również chodzić o osobę najbliższą. 

Zachowania sprawcy nękania muszą mieć charakter długotrwały. Jest on wobec swojej ofiary nieustępliwy. Pomimo próśb i upomnieć ze strony pokrzywdzonego, sprawca nie zaprzestaje swoich działań. Sprawca swoim zachowaniem wzbudza u osoby pokrzywdzonej poczucie zagrożenia. Ofiara stalkera przypuszcza często, że może nastąpić eskalacja w jego działaniu. Dochodzi do naruszenia dóbr osobistych, nachodzenia w pracy, agresji fizycznej. 

Trzeba pamiętać, że poczucie zagrożenia musi jednak być uzasadnione.  Chodzi o obiektywne przekonanie, że każdy przeciętny człowiek odczuwałby również zagrożenie ze strony stalkera. Należy przy tym jednak brać pod uwagę cechy ofiary, jej osobowości, psychikę, intelekt (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29.3.2017 r., IV KK 413/16, ).

Ważnym krokiem w procesie prawnym jest zbieranie dowodów potwierdzających wystąpienie tego typu przestępstwa. Mogą to być zapisy rozmów telefonicznych, wiadomości tekstowych czy e-maili od sprawcy do ofiary. Równie istotne są świadkowie zdarzeń, którzy mogą potwierdzić faktyczne zaistniałe sytuacje związane z prześladowaniem.

Świadkowie również odgrywają ważną rolę w dokumentowaniu przestępstwa stalkingu. Jeśli ktoś był obecny podczas jednego z incydentów lub widział działania stalkera, poproś go o pomoc w sprawie karnej. 

Zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa możesz zgłosić na Policję lub Prokuraturę. Zrezygnuj z ustnego zawiadomienia, na rzecz pisemnego. W zawiadomieniu należy dokładnie opisać stan faktyczny sprawy i zachowania sprawcy nękania. Trzeba też opisać, jak to wszystko wpływało na Twoje poczucie bezpieczeństwa i stan psychiczny. Do pisma należy załączyć wszelkie posiadane dowody. Musisz pamiętać, że przestępstwo uporczywego nękania ścigane jest na wniosek pokrzywdzonego, a nie z urzędu. 

Warto również skonsultować się z Adwokatem mającym doświadczenie w przypadkach stalkingu. Pomoże on określić, jakie materiały będą najbardziej przydatne dla organów ścigania i sądu. Adwokat wyjaśni również, jak dobrze przygotować się na przesłuchania i jak przebiega rozprawa sądowa. 

Jakie kary przewiduje prawo za stalking

Prawo karne w Polsce traktuje stalking jako poważne przestępstwo, a konsekwencje prawne dla sprawców mogą być dotkliwe. Zgodnie z art 190a Kodeksu karnego, osoby dopuszczające się uporczywego nękania narażają się na surowe sankcje. Kara za takie czyny wynosi od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności. 

Jeżeli działania stalkera doprowadzą do targnięcia się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega wyższej karze. Jest to bowiem kara od 2 do 15 lat pozbawienia wolności.

Oprócz kary więzienia, sąd może nałożyć dodatkowe ograniczenia na skazanego. Może to obejmować zakaz kontaktowania się z pokrzywdzonym czy zbliżania do niego na określoną odległość. Takie środki mają chronić życie oraz zdrowie ofiar przed dalszymi działaniami ze strony stalkera.

Stalking niesie również możliwe konsekwencje finansowe dla sprawcy. Ofiary mogą dochodzić zadośćuczynienia za doznane krzywdy psychiczne i cierpienie. 

Pomoc Adwokata w sprawie stalkingu – Twoje bezpieczeństwo jest najważniejsze!

Stalking to poważne przestępstwo, które narusza twoje poczucie bezpieczeństwa i prywatności. Znajomość tego, na czym polega stalking oraz jakie kroki możesz podjąć, jest kluczowa w ochronie swoich praw. Jeśli doświadczasz uporczywego nękania, ważne jest zrozumienie, jak przebiega sprawa o stalking i gdzie zgłosić takie zachowanie.

Prawo polskie przewiduje surowe kary za stalking; kara za uporczywe nękanie może sięgnąć nawet kilku lat pozbawienia wolności. Dlatego nie czekaj, aż sytuacja się pogorszy, a działania stalkera się przybiorą na sile.  Zadbaj o swoje bezpieczeństwo już teraz! 

Jeśli czujesz, że jesteś w niebezpieczeństwie, skontaktuj się z naszą Kancelarią Adwokacką. Pomożemy Ci podjąć odpowiednie kroki prawne. Prawnik specjalizujący się w sprawach o uporczywe nękanie pomoże Ci w:

  • Zabezpieczeniu dowodów
  • Skierowaniu sprawy do odpowiednich służb
  • Złożeniu wniosku o ochronę prawną 
  • Uzyskaniu odszkodowania za doznane krzywdy
  • Wyjaśni jak przebiega sprawa o stalking

Współpraca z Adwokatem do spraw kranych w sprawie o stalking może okazać się konieczna, dla skutecznej ochrony Twoich praw. 

Czy ten post był przydatny?

Oceń:

Średnia ocena 5 / 5. Liczba głosów: 4

Może cię zainteresować także:

Autor: Adwokat Ewa Anczewska

Wspólnik Kancelarii Adwokackiej Anczewska i Puńko we Wrocławiu. Jako adwokat specjalizuje się w prawie cywilnym (ze szczególnym uwzględnieniem prawa ochrony konsumentów), prawie rodzinnym oraz karnym. Klienci cenią ja za szeroką wiedzę prawną, a także cierpliwość i zdecydowaną postawę podczas rozpraw sądowych.