Z całą pewnością można stwierdzić, że każdy z nas intuicyjnie rozumie czym jest kradzież. Jednak z perspektywy przepisów prawa „kradzież” nie jest pojmowana tak jednoznacznie. Nie każdy zabór mienia stanowi kradzież. I nie każda kradzież wiąże się z taką samą odpowiedzialnością karną.
Definicja kradzieży w rozumieniu art. 278 kodeksu karnego
Zgodnie z art 278 § 1 kodeksu karnego przestępstwo kradzieży polega na zabraniu w celu przywłaszczenia cudzej rzeczy ruchomej. Przepis ten ma na celu ochronę prawa własności do rzeczy ruchomej.
Należy podkreślić, że przedmiotem zaboru mienia jest „rzecz ruchoma”. Rzeczą zaś nie jest tylko wyodrębniony przedmiot jak samochód albo telewizor. Jest nią także element składowy jakieś całości, np. silnik w samochodzie.
Niewątpliwie, rzecz skradziona musi mieć wartość materialną. Musi również być przedmiotem legalnego obrotu.
Przykładowo nie będzie przestępstwem kradzieży zabór:
- nieważnego dowodu osobistego
- karta płatnicza, która jest nieważna
- rzeczy o symbolicznej wartości
- rzeczy o wartości sentymentalnej
Warto wiedzieć, że kradzież może stanowić także wykroczenie. Wszystko zależy od wartości rzeczy skradzionej. Wykroczenie jest wówczas, gdy wartość rzeczy nie przekracza 500 zł.
Co grozi za kradzież?
Wysokość kary za kradzież zależy od tego, czy popełniono przestępstwo, czy wykroczenie.
Do jakiej kwoty jest wykroczenie, a od jakiej kwoty przestępstwo?
Zgodnie z art. 119 § 1 kodeksu wykroczeń, kto kradnie rzecz o wartości do 500 zł, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.
Jeżeli wartość skradzionej rzeczy przekracza tę kwotę, to popełnione zostaje przestępstwo. W takim wypadku kara za kradzież zgodnie z art 278 kodeksu karnego wynosi od 3 miesięcy do lat 5 pozbawienia wolności.
Usiłowanie kradzieży
Warto zwrócić uwagę, że usiłowanie kradzieży także jest przestępstwem. Kara jest przewidziana jak za samo przestępstwa. Usiłowanie ma miejsce wtedy, gdy sprawca zamierza ukraść rzecz, ale to ostatecznie nie następuje. Dla odpowiedzialności karnej ważne jest ustalenie przyczyny niedokonania przestępstwa, którą może być:
- ingerencja innych osób
- dobrowolne odstąpienie przez sprawcę
- usiłowanie nieudolne
Usiłowanie nieudolne zachodzi gdy, sprawca nie wie, że dokonanie przestępstwa jest od samego początku niemożliwe. Przykładowo, przestępca ukradł portfel bez żadnych pieniędzy.
W przypadku usiłowania nieudolnego sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary. Sąd może także odstąpić od jej wymierzenia.
Bezsprzecznie zatem rozstrzygniecie, czy mamy do czynienia z kradzieżą lub usiłowaniem kradzieży ma znaczenie dla wysokości odpowiedzialności karnej.
Przywłaszczenie a kradzież
Przestępstwo kradzieży wiąże się z tzw. teorią zawładnięcia. Oznacza to, że aby doszło do kradzieży sprawca w chwili zaboru musi faktycznie pozbawić właściciela władztwa nad rzeczą ruchomą.
Jest to kluczowy element kradzieży. Nie można ukraść rzeczy zgubionej albo porzuconej. Późniejsze władanie cudzą rzeczą możemy ewentualnie oceniać pod kątem przywłaszczenia. Przewłaszczenie stanowi odrębne przestępstwo uregulowane w art. 284 kodeksie karnym.
Jednak należy z dużą dozą ostrożności podejść to tych kwestii. Nie każde pozostawienie bez opieki danego przedmiotu oznacza jego zagubienie lub porzucenie. Nie dotyczy to sytuacji, w których właściciel może krótkim czasie ponownie uzyskać władztwo nad rzeczą, np. rower pozostawiony pod sklepem.
Potrzebujesz pomocy adwokata od spraw karnych? Skontaktuj się z nami.
Może Cię zainteresować także:
Warunkowe umorzenie postępowania karnego
Dobrowolne poddanie się karze i skazanie bez przeprowadzenia rozprawy
System dozoru elektronicznego
Mediacja w sprawach karnych