Alimenty to świadczenie na rzecz osób, które nie mogą utrzymać się samodzielnie. Do takich osób bez wątpienia zalicza się małoletnie dzieci. Będą to też osoby dorosłe znajdujące się w niedostatku. Świadczenie to cechuje obligatoryjność i regularność. Obowiązek alimentacyjny może wynikać z pokrewieństwa, powinowactwa oraz małżeństwa.
Podstawa prawna do żądania alimentów
Obowiązek alimentacyjny regulują przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Przepis art. 133 § 1 k.r.io. stanowi, że do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka są zobowiązani rodzice. Obowiązek trwa dopóty, dopóki dziecko nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie.
Osiągnięcie przez dziecko pełnoletności, nie zwalnia od razu z obowiązku płacenia alimentów. Niemniej jednak § 3 określa, kiedy rodzice mogą uchylić się od alimentów względem dziecka pełnoletniego. Jest to możliwe w dwóch przypadkach. Po pierwsze, jeżeli to połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem. Po drugie, jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu samodzielnego utrzymania się.
Poza dziećmi, do świadczeń alimentacyjnych uprawniony jest tylko, ten, kto znajduje się w niedostatku. Stanowi o tym art. 133 § 2 k.r.io.
Jak ustalić wysokość alimentów na dziecko?
Musisz wiedzieć, że niestety nie ma żadnego kalkulatora alimentów, którym można się posłużyć. Nie ma również określonej minimalnej ani maksymalnej wysokości alimentów. Nie istnieje również jakaś średnia wysokość alimentów na dzieci.
Zastanawiasz się zatem, od czego zależy wysokość zasądzanych alimentów? Jest to niewątpliwie kwestia indywidualnej oceny Sądu, który kieruje się obowiązującymi przepisami i doświadczeniem życiowym.
Zgodnie z art. 135 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wysokość alimentów zależy od:
- usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego (dziecka) oraz
- od zarobkowych i majątkowych możliwości osoby, która ma płacić alimenty.
Może Cię zainteresować także:
Jakie zatem przedstawić dowody na swoją korzyść ?
Zacznijmy od wyjaśnienia, co oznaczają usprawiedliwione potrzeby dziecka. To wszelkie wydatki, mające na celu zapewnienie prawidłowego rozwoju dziecka. Pojęcie rozwoju obejmuje rozwój fizyczny, psychiczny, emocjonalny, społeczny.
Nie ma definicji usprawiedliwionych potrzeb dziecka. W praktyce więc Sąd ocenia indywidualnie aktualną sytuację dziecka. Jego wiek, stan zdrowia, stopę życiową, realne możliwości zaspokajania wszystkich potrzeb. Sąd bierze pod uwagę warunki materialne, jak i niematerialne.
Warto zatem przygotować sobie coś w rodzaju kosztorysu utrzymania dziecka. Ważne, aby zestawienie kosztów i wydatków było indywidualne dla każdego z dzieci. Taki kosztorys pomoże policzyć faktyczne wydatki na dziecko. Jak również sprawdzić, czy wszystkie ponoszone koszty są uzasadnione.
Z pewnością do podstawowych kosztów utrzymania dziecka należą:
- wyżywienie,
- opłaty za mieszkanie (czynsz)
- opłaty za media (prąd, gaz, śmieci, woda)
- telefon i internet
- odzież, obuwie,
- środki czystości,
- wizyty u lekarza, lekarstwa,
- dojazdy do placówki edukacyjnej
- materiały szkolne i edukacyjne
- zajęcia dodatkowe i hobby
- kieszonkowe
- wakacje i ferie
Trzeba wiedzieć, że Sąd będzie brał jedynie uzasadnione wydatki. A to oznacza, że Sąd poddaje ocenie słuszność ponoszonych kosztów. Zdarzają się zatem sytuacje, w których są, uznaje, że koszty utrzymania dziecka są zawyżone. Dla przykładu Sąd może uznać, że rodzić wydaje zbyt dużo na ubrania dla dziecka. Czy też kupuje środki czystości i kosmetyki w drogich, firmowych drogeriach.
Przy ustalaniu wysokości alimentów, Sąd interesuje się również tym, czy dziecko jest zdrowe i rozwija się prawidłowo. Jeżeli dziecko ma szczególne potrzeby, z pewnością będą one uwzględnione.
Druga składowa to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Tutaj również nie ma kodeksowej definicji. W błędzie jednak ten, kto myśli, że Sąd bierze pod uwagę jedynie wysokość pobieranego wynagrodzenia. Sąd ocenia bowiem, nie tylko to ile osoba zarabia, ale czy zarobkuje zgodnie ze swoimi możliwościami.
Co to oznacza w praktyce ? Sąd w konkretnej sprawie może uznać, że rodzić mógłby znaleźć lepiej płatne zajęcie. Bądź też pracuje poniżej swoich kwalifikacji. Co więcej, oceniając możliwości majątkowe Sąd ustala między innymi:
- jaki majątek posiada zobowiązany
- na jakiej żyje stopie życiowej
- wysokość ponoszonych kosztów utrzymania
- wiek
- stan zdrowia
- wykształcenie
- wykonywany zawód
- ilość dzieci na utrzymaniu i innych członków rodziny.
Ważne dla Sądu przy ustalaniu wysokości alimentów są relacji i kontakty rodzica z dzieckiem. Bez wątpienia alimentacja nie ogranicza się jedynie do pieniądza. Ważne są też osobiste starania i trud włożony w wychowywanie dzieci.
Przy ustalaniu wysokości alimentów Sąd weźmie zatem pod uwagę:
- regularny kontakt z dzieckiem,
- zaangażowanie w wychowanie,
- uczestniczenie w życiu dziecka,
- koszty ponoszone, kiedy dziecko jest u drugiego rodzica.
Jeżeli zaś dziecko przebywa tylko u jednego z rodziców, to on ponosi cały trud wychowawczy. Taka okoliczność będzie miała wpływ na wysokość alimentów. Alimenty zapewne zostaną odpowiednio podwyższone.
Zabezpieczenie alimentów – co powinieneś wiedzieć?
Na wysokość alimentów nie wpływają natomiast:
- świadczenia z pomocy społecznej lub funduszu alimentacyjnego,
- świadczenia, wydatki i inne środki finansowe związane z umieszczeniem dziecka w pieczy zastępczej, o których mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
- świadczenie wychowawcze, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci;
- świadczenia rodzinne, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych;
- rodzicielskie świadczenie uzupełniające,
Zasadniczo zatem, świadczenie np. 500 plus nie powinno wpływać na wysokość alimentów. W praktyce bywa z tym jednak różnie.
Jakie dowody należy przedstawić w sprawie o alimenty?
Jak w każdej sprawie sądowej, również w postępowaniu alimentacyjnym należy przedstawić dowody. Przy spornych stanowiskach zarówno powód, jak i pozwany powinien udowodnić swoje twierdzenia.
Jeżeli jesteś osobą, która będzie składała pozew o zasadzenie alimentów na dziecko, to z całą pewnością nie ma potrzeby, abyś zbierała przez np. 6 miesięcy faktury i paragony na wszystko, co kupujesz dziecku. Oczywiście jest to przydatne, ale w umiarkowanym zakresie.
Niewątpliwie pożądanymi dowodami w sprawie alimentacyjnej będą:
- rachunki za mieszkanie
- rachunki za prąd, gaz, media
- faktury za telefon i internet
- potwierdzenie ponoszenia innych opłat,
- umowy o pracę, zlecania czy dzieło
- pit
- zaświadczenia lekarskie,
- zeznania świadków.
Jeżeli w sprawie odbyła się jakaś korespondencja pomiędzy stronami, to również może mieć znaczenia dla sprawy. Oceny jej przydatności z pewnością dokona prawnik, mający doświadczenie w sprawach alimentacyjnych.
Gdzie należy skierować sprawę o alimenty?
Pozew o zasądzenie alimentów należy skierować do Sądu Rejonowego według miejsca zamieszkania dziecka. Wydział rodzinny i opiekuńczy. Do tego samego Sądu należy złożyć również pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego.
Długość prowadzonego postępowania zależy w dużej mierze od tego, ile spraw prowadzi dany sędzia. A także od tego, jak dalece zwaśnione są strony. Często sprawa o alimenty kończy się po pierwszym posiedzeniu, na skutek zawarcia ugody. Dużą rolę w polubownym zakończeniu sporu mogą odegrać pełnomocnicy stron. Doświadczony Adwokat od alimentów będzie umiał skutecznie przeprowadzić bowiem negocjacje pozasądowe.
Ile kosztuje prowadzenie sprawy alimentacyjnej?
Jeżeli wytaczasz powództwo o zasądzenie alimentów w imieniu dziecka, to nie ponosisz żadnych opłat sądowych. Według ustawy jesteś zwolniony od ponoszenia kosztów sądowych w całości. Jeżeli jesteś stroną pozwaną o obniżenie alimentów, również korzystasz ze zwolnienia.
Jeżeli występujesz z pozwem o uchylenie alimentów, to konieczne będzie poniesienie opłaty. Najpierw trzeba ustalić wartość przedmiotu sporu: 12 x kwota alimentów ( np. 12 x 1000 zł = 12 000 zł).
Następnie sprawdza się przedział zgodnie z obowiązującą ustawą:
- do 500 złotych – w kwocie 30 złotych;
- ponad 500 złotych do 1500 złotych – w kwocie 100 złotych;
- ponad 1500 złotych do 4000 złotych – w kwocie 200 złotych;
- ponad 4000 złotych do 7500 złotych – w kwocie 400 złotych;
- ponad 7500 złotych do 10 000 złotych – w kwocie 500 złotych;
- ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych – w kwocie 750 złotych;
- ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych – w kwocie 1000 złotych,
Przy wartości ponad 20 000 złotych pobiera się opłatę stosunkową wynoszącą 5% tej wartości. Nie więcej jednak niż 200 000 złotych.
Ile kosztuje Adwokat lub Radca Prawny w sprawie alimentacyjnej?
Adwokat lub Radca Prawny może reprezentować Cię w sprawie alimentacyjnej. Prawnik od alimentów oceni zebrany w sprawie materiał dowodowy i szanse na powodzenie. Wynagrodzenie mecenasa ustalane jest natomiast indywidualnie z Klientem. Koszt pełnomocnika powinna zwrócić strona wygrywająca proces sądowy. Chyba że przeciwnik jest zwolniony od kosztów lub doszło do zawarcia ugody.
Podsumowując, wysokość alimentów zależy od wielu czynników. Jeżeli nie jesteś pewien wysokości alimentów, skontaktuj się ze specjalistą. Dobry Adwokat od spraw alimentacyjnych dokona oceny Twojej sprawy. Tylko wiedza i doświadczenie pozwoli na prawidłowe określenie wysokości żądanych alimentów.
