Czy nietrzeźwy kierowca może uniknąć odebrania prawa jazdy? Czy za jazdę po alkoholu zawsze idzie się do więzienia? Czy istnieją okoliczności łagodzące, które mogą obniżyć wyrok za jazdę pod wpływem lub zawiesić jego wykonanie? Krótka odpowiedź brzmi: TAK. Sądy, wydając wyrok, biorą pod uwagę indywidualne okoliczności, w jakich zostało popełnione wykroczenie bądź przestępstwo. I to właśnie te okoliczności mogą zadecydować o złagodzeniu kary za jazdę po pijanemu. Jaka kara grozi za jazdę po alkoholu i jakie czynniki mogą ją obniżyć?
- Podczas jazdy samochodem ilość alkoholu we krwi nie może przekroczyć 0,1 mg na 1 dm3 wydychanego powietrza lub 0,2 promila we krwi.
- Jeśli stężenie alkoholu jest wyższe, kierowca zostanie zatrzymany za jazdę po spożyciu alkoholu lub za jazdę w stanie nietrzeźwości.
- Za jazdę po spożyciu alkoholu grozi kara grzywny lub aresztu do 30 dni oraz zatrzymanie prawa jazdy do lat 3.
- Za jazdę w stanie nietrzeźwości grozi kara pozbawienia wolności do lat 3, zakaz prowadzenia pojazdów do lat 15 oraz wpłata rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej.
- Osoba zatrzymana za jazdę po alkoholu może starać się o jak najniższy wymiar kary ze względu na okoliczności łagodzące.
- Można starać się o skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów i szybsze odzyskanie prawa jazdy.
- Prawo umożliwia warunkowe umorzenie postępowania za jazdę po alkoholu.
- Jazda po alkoholu – skorzystaj z pomocy naszego adwokata do spraw karnych
Jazda po alkoholu – czy zawsze grozi kara?
Czy drogówka zawsze ukarze kierowcę, jeśli stwierdzi w wydychanym powietrzu alkohol? To zależy od ilości spożytego alkoholu. Wymiar sprawiedliwości w Polsce dopuszcza określone stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu (lub we krwi) dla kierowców. Jednak normy te są bardzo restrykcyjne. Ilość alkoholu we krwi nie może przekroczyć 0,1 mg na 1 dm3 wydychanego powietrza lub 0,2 promila we krwi.
Co, jeśli alkomat pokaże stężenie wyższe niż dopuszczalne normy? Wtedy kierowca popełnia czym zabroniony, za który grożą konsekwencje karne. Kara jest tu uzależniona od kwalifikacji czynu. Stężenie alkoholu może wskazywać na jazdę po spożyciu alkoholu czyli wykroczenie. Jazda w stanie nietrzeźwości to przestępstwo z art 178a k.k.
Jazda pod wpływem alkoholu – stężenie alkoholu mieści się w ramach od 0,1 do 0,25 mg na 1m3 wydychanego powietrza lub 0,2 do 0,5 promila we krwi.
Jazda w stanie nietrzeźwości – stężenie alkoholu przekracza 0,25 mg na 1m3 wydychanego powietrza lub przekroczy 0,5 promila we krwi.
- Jazda po alkoholu – czyli co grozi za jazdę po pijanemu?
- Jazda pod wpływem narkotyków – jaka kara grozi kierowcy?
Jazda w stanie nietrzeźwości – jaka kara?
Jazda w stanie nietrzeźwości jest czynem poważniejszym niż jazda po spożyciu alkoholu. Zgodnie z art. 178a Kodeksu karnego za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości grozi:
- Kara pozbawienia wolności do lat 3.
- Zakaz prowadzenia pojazdów na okres nie krótszy niż 3 lata – art. 42 § 2 k.k.
- Wpłata świadczenia na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej (od 5000 zł do 60 000 zł).
Warto wspomnieć, że w przypadku warunkowego umorzenia postępowania karnego Sąd morze orzec krótszy okres zakazu lub od niego odstąpić. Przy warunkowym umorzeniu Sąd nie jest związany obowiązkiem orzeczenia trzyletniego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych.
Surowiej traktowani są kierowcy-recydywiści. Czyli tacy, którzy zostali już skazani za jazdę po spożyciu alkoholu. I znów prowadzą w stanie nietrzeźwości. Wtedy zgodnie z art. 178a § 4 kodeksu karnego kierowcy grozi:
- Kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
- Dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów. Chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami (art. 42 § 3 kodeksu karnego)
- Wyższa wpłata na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej (minimum 10 tys. zł).
- Podwójna grzywna (minimum 5000 zł).
Wypadek w stanie nietrzeźwości
Wyższej karze będzie podlegał kierowca, który spowodował wypadek, prowadząc w stanie nietrzeźwości. Wysokość kary zależy również od tego czy wypadku są osoby poszkodowane, ofiary śmiertelne, czy też nie. Surowszą odpowiedzialność reguluje przepis art. 178 k.k.
Za spowodowanie wypadku w stanie nietrzeźwości, bez ofiar, Sąd może orzec:
- karę pozbawienia wolności. Nie może być niższa niż miesiąc i 15 dni oraz wyższa niż 4 lata i 6 miesięcy.
- zakaz prowadzenia pojazdów od 3 do 15 lat
- karę finansową od 10 tysięcy złotych do 60 tysięcy złotych.
- konfiskatę samochodu
Jeśli doszło do wypadku z ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu, Sąd może orzec:
- od 3 do 16 lat więzienia (dwukrotność górnej granicy zagrożenia)
- dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów,
- kara finansowa od 10 do 60 tys. zł
- konfiskata samochodu.
Konfiskata samochodu jest obligatoryjna, jeżeli poziom alkoholu we krwi przekracza 1 promil we krwi lub 0,5 mg/dm3 w wydychanym powietrzu. Albo prowadzi do tego stężenia, czyli ma tendencję wzrostową.
W przypadku śmierci ofiar wypadku kierowca może zostać pozbawiony wolności na okres od 5 lat do 20 lat.
Konfiskata pojazdu na rzecz Skarbu Państwa?
Od 14 marca 2024 roku obowiązuje przepis, który pozwala skonfiskować nietrzeźwemu kierowcy auto. Przepisy, które regulują kwestię przepadku samochodu to: art. 178 § 3, art. 178a § 5 oraz art. 44b ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny
Zgodnie z art. 178a § 5 k.k. Sąd obligatoryjnie orzeka przepadek samochodu, jeżeli stężenie alkoholu we krwi było równe lub przekroczyło 1,5 promila lub 0,75 mg/dm3
Sąd może odstąpić od konfiskaty samochodu, jeżeli zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami.
W razie skazania, za spowodowanie wypadku w stanie nietrzeźwości, zgodnie z art. 178 § 3 k.k. Sąd może orzec przepadek samochodu. Jeżeli zawartość alkoholu w organizmie sprawcy była wyższa niż 1 promil we krwi lub 0,5 mg/dm3 w wydychanym powietrzu albo prowadziła do takiego stężenia, to Sąd obligatoryjnie orzeknie konfiskatę.
Jazda w stanie po spożyciu alkoholu – jaka kara?
Jazda po spożyciu alkoholu kwalifikowana jest jako wykroczenie. Grozi za nie niższa kara niż za jazdę w stanie nietrzeźwości. Zgodnie z art. 87 Kodeksu wykroczeń za prowadzenie pojazdu mechanicznego po spożyciu alkoholu grozi:
- Kara aresztu – do 30 dni.
- Kara grzywny – nie mniej niż 2500 zł.
- Zakaz prowadzenia pojazdów (zatrzymanie prawa jazdy) – od 6 miesięcy do 3 lat.
Za prowadzenie auta po spożyciu alkoholu kierowcy grożą także punkty karne. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji może to być aż 15 punktów karnych.
Warto pamiętać, że w przypadku wykroczeń sąd zazwyczaj orzeka grzywnę. Kara aresztu jest orzekana tylko w wyjątkowych sytuacjach. Gdy na przykład postawa oskarżonego jest szczególnie naganna, skutki czynu są dotkliwe lub gdy oskarżony ma już za sobą wiele wykroczeń.
Złagodzenie kary za jazdę pod wpływem alkoholu – możliwości
Osoba, która pod wpływem alkoholu siada za kółkiem, łamie przepisy i zasługuje na karę. Jednak ma prawo ubiegać się przed sądem o złagodzenie kary za jazdę pod wpływem alkoholu. W przypadku jazdy po użyciu alkoholu ma zastosowanie art. 39 Kodeksu wykroczeń, który pozwala na nadzwyczajne złagodzenie kary lub odstąpienie od wymierzenia kary. W przypadku jazdy w stanie nietrzeźwym na nadzwyczajne złagodzenie kary pozwala art. 60 Kodeksu karnego.
Co może stanowić podstawę złagodzenia wymiaru kary?
Błąd pomiaru alkomatem
W dobrej sytuacji są kierowcy, u których badanie alkomatem wykazało graniczne stężenie alkoholu. Jest to:
- 0,1 na 1m3 wydychanego powietrza dla jazdy pod wpływem alkoholu,
- 0,25 mg na 1m3 wydychanego powietrza dla stanu nietrzeźwości.
W takim przypadku można powołać na błąd pomiaru. Każdy alkomat ma margines błędu. Zazwyczaj wynosi on od 0,01 do 0,02 miligrama alkoholu w wydychanym powietrzu. W przypadku wątpliwości sąd może zmienić kwalifikację czynu ze stanu nietrzeźwości na stan po spożyciu alkoholu i wymierzyć niższą karę. W przypadku dolnej granicy przy stanie po spożyciu alkoholu można dowodzić, że w ogóle nie popełniono wykroczenia i starać się o uniewinnienie.
Warto też sprawdzić, czy policja przeprowadziła poprawnie procedurę badania poziomu alkoholu w organizmie. Jakiekolwiek wątpliwości przy ustalaniu wymiaru kary sąd powinien rozstrzygnąć na korzyść oskarżonego.
Skutki jazdy po alkoholu
Okolicznością łagodzącą jazdę po pijanemu może być także stopień szkodliwości społecznej czynu. Znaczenie ma np.:
- Rodzaj drogi, po jakiej jechał nietrzeźwy kierowca – czy była do główna droga o dużym natężeniu, czy droga boczna.
- Kiedy jechał kierowca – czy w godzinach szczytu, czy późną porą, gdy droga była pusta.
- Jak długo kierowca prowadził samochód po alkoholu.
- Czy kierowca jechał sam, czy wiózł inne osoby, które narażał na utratę zdrowia i życia.
- Czy kierowca naruszył inne przepisy o ruchu drogowym.
Warto wykazać, że choć kierowca popełnił wykroczenie lub przestępstwo, to jego negatywne skutki były relatywnie niskie. Wtedy sąd może wymierzyć dolną granicę kary przewidzianej w kodeksie.
Okoliczności łagodzące – jazda po pijanemu
Szkodliwość społeczna czynu to nie jedyna możliwość, żeby uzyskać lżejszy wyrok. Na złagodzenie kary za jazdę pod wpływem alkoholu ma wpływ wiele innych czynników. Do niedawna Sądy przy ustalaniu okoliczności łagodzących jazdę po pijanemu brały pod uwagę jedynie orzecznictwo. Jednak od 1 października 2023 r. w kodeksie karnym istnieje wykaz okoliczności łagodzących (art. 53 § 2b k.k.).
Na co można się powołać, żeby uzyskać jak najniższy wyrok za jazdę po pijaku?
Przede wszystkim kodeks karny wskazuje okoliczności łagodzące związane z motywacją podjęcia działań:
- popełnienie przestępstwa w wyniku ważnej motywacji,
- popełnienie przestępstwa pod wpływem gniewu, strachu lub wzburzenia, które usprawiedliwia sytaucja,
- popełnienie przestępstwa w reakcji na nagłą sytuację, której prawidłowa ocena była utrudniona,
- podjęcie działań zmierzających do ograniczenia szkód wynikających z przestępstwa.
Na łagodniejszy wymiar kary mogą więc liczyć kierowcy, którzy np. prowadzili samochód w stanie po spożyciu alkoholu, ale wieźli do szpitala ciężko ranną osobę. Albo kierowca spożył śladową ilość alkoholu, ale weszła on w silną reakcję z przyjmowanymi lekami (czego kierowca nie był w stanie przewidzieć).
Okolicznością łagodzącą jazdę po pijanemu może być takżepostawa oskarżonego. Sąd może wziąć pod uwagę:
- naprawienie szkody wyrządzonej przestępstwem,
- zadośćuczynienie za krzywdę wynikłą z przestępstwa;
- dobrowolne ujawnienie popełnionego przestępstwa i dobrowolne poddanie się karze.
Zatrzymanie prawa jazdy – jak je szybciej odzyskać
Zatrzymanie prawa jazdy za alkohol to dla kierowcy bardzo dotkliwa konsekwencja. Czy można jej uniknąć? Sąd może odstąpić od wymierzenia tej kary jedynie w wyjątkowych sytuacjach. Jednak nawet jeśli sąd odbierze prawo jazdy, można starać się o jego wcześniejsze odzyskanie.
Żeby móc znowu kierować samochodem, trzeba złożyć wniosek o wcześniejsze odzyskanie uprawnień. Jeśli sąd rozpatrzy wniosek pozytywie, zezwoli na kierowanie pojazdami z blokadą alkoholową. Wniosek o zniesienie zakazu prowadzenia pojazdów można złożyć nie wcześniej niż po upływie połowy okresu zakazu.
A co z dożywotnim zatrzymaniem prawa jazdy? Taki zakaz też może zostać zniesiony. W przypadku dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów wniosek o odzyskanie prawa jazdy można złożyć dopiero po upływie 10 lat.
Warto zaznaczyć, że planowana w polskim prawie konfiskata samochodu za jazdę po pijaku także nie będzie bezwzględna. Sąd będzie mógł odstąpić od konfiskaty, jeżeli zajdą szczególne okoliczności.
Wyłączenie kategorii pojazdu spod zakazu
Osoby, które zostały skazane za jazdę po alkoholu, mogą starać się o wyłączenie kategorii pojazdu spod zakazu. Wtedy zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych dotyczy wyłącznie kategorii pojazdów, jaką prowadził skazany. Jeśli prowadził samochód osobowy, może starać się o wyłączenie spod zakazu samochodów ciężarowych. To szansa, żeby nie stracić pracy związanej prowadzeniem pojazdów kategorii C.
Warunkowe umorzenie postępowania za jazdę po alkoholu
Choć w trakcie rozprawy karnej mogą pomóc okoliczności łagodzące jazdę po pijanemu, najlepiej w ogóle nie dopuścić do rozprawy. Czy to możliwe? Tak, prawo w Polsce umożliwia warunkowe umorzenie postępowania karnego w związku z jazdą po alkoholu. Sąd w takiej sytuacji odstępuje od wymierzenia kary. Jednak oskarżony nie może popełnić żadnego wykroczenia w okresie 1-3 lat. Musi także zapłacić świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.
Warunkowe umorzenie postępowania możliwe jest wyłącznie dla przestępstw zagrożonych karą do 5 lat więzienia. W związku z tym o warunkowe umorzenie postępowania karnego nie może się ubiegać kierowca, który:
- spowodował wypadek pod wpływem alkoholu,
- po raz kolejny dopuścił się jazdy pod wpływem alkoholu.
Żeby starać się o warunkowe umorzenie postępowania, trzeba złożyć wniosek wraz z przekonującym uzasadnieniem. Wniosek można złożyć albo podczas postępowania przygotowawczego, albo już podczas rozprawy przed sądem.
Okoliczności łagodzące jazdę po pijanemu – pomoc adwokata
Żeby zyskać złagodzenie kary za jazdę pod wpływem alkoholu, warto skorzystać z pomocy adwokata. I to jak najwcześniej od zatrzymania przez policję w wyniku kontroli na drodze. Doświadczony adwokat sprawdzi, czy procedura badania stężenia alkoholu w organizmie została poprawnie wykonana. I czy istnieją podstawy, żeby zaklasyfikować jazdę po alkoholu tylko jako wykroczenie.
Jeśli zostałeś zatrzymany za jazdę po alkoholu, skontaktuj się z naszą kancelarią. Zbadamy, czy istnieją okoliczności łagodzące jazdę po pijanemu. Jeśli tak, to przedstawimy je przed sądem podczas rozprawy, żeby zyskać dla Ciebie jak najniższy wymiar kary.